III HACIALILI ORTA ƏSR YAŞAYIŞ YERİNDƏN AŞKARLANMIŞ TƏNDİRLƏR
Şamil Nəcəfov | shamil_necefov@mail.ru
AMEA-nin Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutu, tarix üzrə fəlsəfə doktoru, dosent, aparıcı elmi işçiGülnarə Hacıyeva | hajiyeva_gulnara@mail.ru
AMEA-nın Arxeologiya, Etnoqrafiya və Antropologiya İnstitutu, kiçik elmi işçiAraşdırma
ƏDƏBİYYAT
1. Dostiyev T.M., Məmmədov A.M. BTC marşrutunun 302-ci km-də III Hacıalılı yaşayış
yerində aparılmış arxeoloji qazıntıların elmi hesabatı. Bakı: 2008, 48 s.
2. Nəcəfov Ş.N. SCPX infrastruktur layihəsi ilə bağlı kəmər marşrutunun 280-ci km-də III
Hacıalılı orta əsr yaşayış yerində aparılmış arxeoloji tədqiqatlar haqqında qısa elmi arayış.
Bakı: 2015, 2 s.
3. Исмизаде О.Ш., Ибрагимов Ф.А. О средневековых тендирах из раскопок в городе
Баку // Изв. Ан. Аз. ССР (сер. истории, философии и права), 1974, № 2.
4. Hüseynov M.M., Nəcəfov Ş.N. Daşbulaq orta əsr yaşayış yerindən aşkar edilmiş təsərrüfat
quyuları və təndirlər haqqında // Xəbərlər – ADPU (humanitar elmlər seriyası), dekabr, №
4, 2006, s. 368-373.
5. Əhmədova V.A. Azərbaycan təndirləri // Azərb. SSR EA-nın Xəbərləri (tarix, fəlsəfə və
hüquq seriyası), 1984, №1, s. 51-84.
6. Кесаманлы Г.П., Джафаров Г.Ф. Раскопки на селении Битдили // АЭИА (1976 г.).
Баку: 1979.
7. Dostiyev T.M. Salmanbulağı yaşayış yerində aşkar edilmiş təndirlər haqqında // Azərbaycan
tarixi problemlərinin gənc tədqiqatçılarının III Respublika elmi konfransının məruzələr
məcmuəsi. Bakı: 1995.
THE CLAY DISCOVERED IN THE MEDIEVAL SETTLEMENT OF HAJIALILI III
Shamil Najafov | shamil_necefov@mail.ru
Institute of Archaeology, Ethnography and Anthropology of ANAS, PhD in history, Associate Professor, Leading ResearcherGulnara Hajiyeva | hajiyeva_gulnara@mail.ru
Junior Research Fellow of the Institute of Archaeology, Ethnography and Anthropology of ANASResearch
SUMMARY
The residential place Hajialili III is located 210 m above sea level, about 500-600 meters
south-west from the village of Hajialili in Samukh region, on the left side of the Samukh-
Hajialili highway. The residential place is surrounded by sowing areas. Approximately 450-600
meters aside, on the right side of the highway there were located the settlements of Hajialili I
and Hajialili corresponding respectively to the ancient and medieval period.
Archaeological excavations in the settlement were carried out in April 2015. Ovens rouse
interest in the cultural layer. 7 ovens were found at the excavation sites. The ovens were built
and well-shaped with clay hoops. In terms of volume the ovens are different. Some of them are
built in cultural layers and most of them are preserved.
The diameter of their bodies reaches sometimes 100-120 cm. All tenders are tortured
out of clay and divided into levels with an average thickness. The settlement tends are made
of refractory clay and well burned. Some tenders have an ashtail. The pits are intended for air
passage in order to regulate the temperature of the fire. Numerous ceramic products and iron
scrapers for dough are found inside the tenders.
Based on the typological analysis of archaeological samples, the settlement Hajialili III
can be attributed to the IX-XI centuries. In the mentioned period, there was a rural settlement
REFERENCE LIST
1. Dostiyev T.M., Məmmədov A.M. BTC marşrutunun 302-ci km-də III Hacıalılı yaşayış
yerində aparılmış arxeoloji qazıntıların elmi hesabatı. Bakı: 2008, 48 s.
2. Nəcəfov Ş.N. SCPX infrastruktur layihəsi ilə bağlı kəmər marşrutunun 280-ci km-də III
Hacıalılı orta əsr yaşayış yerində aparılmış arxeoloji tədqiqatlar haqqında qısa elmi arayış.
Bakı: 2015, 2 s.
3. Исмизаде О.Ш., Ибрагимов Ф.А. О средневековых тендирах из раскопок в городе
Баку // Изв. Ан. Аз. ССР (сер. истории, философии и права), 1974, № 2.
4. Hüseynov M.M., Nəcəfov Ş.N. Daşbulaq orta əsr yaşayış yerindən aşkar edilmiş təsərrüfat
quyuları və təndirlər haqqında // Xəbərlər – ADPU (humanitar elmlər seriyası), dekabr, №
4, 2006, s. 368-373.
5. Əhmədova V.A. Azərbaycan təndirləri // Azərb. SSR EA-nın Xəbərləri (tarix, fəlsəfə və
hüquq seriyası), 1984, №1, s. 51-84.
6. Кесаманлы Г.П., Джафаров Г.Ф. Раскопки на селении Битдили // АЭИА (1976 г.).
Баку: 1979.
7. Dostiyev T.M. Salmanbulağı yaşayış yerində aşkar edilmiş təndirlər haqqında // Azərbaycan
tarixi problemlərinin gənc tədqiqatçılarının III Respublika elmi konfransının məruzələr
məcmuəsi. Bakı: 1995.
ТЕНДИРЫ, ОБНАРУЖЕННЫЕ НА СРЕДНЕВЕКОВОМ ПОСЕЛЕНИИ ГАДЖЫАЛЫЛЫ III
Шамиль Наджафов | shamil_necefov@mail.ru
Институт археологии, этнографии и антропологии НАНА, доктор философских наук, доцент, ведущий научный сотрудникГульнара Гаджиева | hajiyeva_gulnara@mail.ru
Институт археологии, этнографии и антропологии НАНА, младший научный сотрудникИсследование
РЕЗЮМЕ
Поселение Гаджыалылы III находится на высоте 210 м от уровня моря, около 500-
600 метров к юго-западу от села Гаджыалылы Самухского района, на левой стороне
шоссейной дороги Самух-Гаджыалылы. Около 450-500 метров в стороне, на правой
стороне от шоссе расположены поселения Гаджыалылы I и II, относящиеся соответственно
к античному и средневековому периоду
Археологические раскопки на поселении проводились в апреле 2015 года. Очень
большой интерес вызывают тендиры, обнаруженные в культурном слое. На раскопочном
участке обнаружены 7 тендиров. Тендиры хорошо сложены и сформированы из глины.
По объему они разные. Некоторые из них сооружены в культурных слоях и большая их
часть сохранилась. Диаметр их корпусов достигает иногда 100-120 см, что указывает на
использовании их большим семейным объединением. Все тендиры отмучены из глины и разделены на уровни со средней толщиной. В составе глины имеются смеси соломы или
же травы, овечьей или козьей шерсти. Тендиры поселения изготовлены из огнеупорной
глины и хорошо обожжены. У некоторых тендиров обнаружены поддувала. Поддувала
предназначены для прохождения воздуха с целью урегулирования температуры огня.
внутри тендиров найдены многочисленные керамические изделия и железные скребки
для теста.
Основываясь на типологический анализ археологических образцов поселение
Гаджыалылы III можно отнести к IX–XI векам. В отмеченный период здесь существовало
поселение сельского типа
ЛИТЕРАТУРА
1. Dostiyev T.M., Məmmədov A.M. BTC marşrutunun 302-ci km-də III Hacıalılı yaşayış
yerində aparılmış arxeoloji qazıntıların elmi hesabatı. Bakı: 2008, 48 s.
2. Nəcəfov Ş.N. SCPX infrastruktur layihəsi ilə bağlı kəmər marşrutunun 280-ci km-də III
Hacıalılı orta əsr yaşayış yerində aparılmış arxeoloji tədqiqatlar haqqında qısa elmi arayış.
Bakı: 2015, 2 s.
3. Исмизаде О.Ш., Ибрагимов Ф.А. О средневековых тендирах из раскопок в городе
Баку // Изв. Ан. Аз. ССР (сер. истории, философии и права), 1974, № 2.
4. Hüseynov M.M., Nəcəfov Ş.N. Daşbulaq orta əsr yaşayış yerindən aşkar edilmiş təsərrüfat
quyuları və təndirlər haqqında // Xəbərlər – ADPU (humanitar elmlər seriyası), dekabr, №
4, 2006, s. 368-373.
5. Əhmədova V.A. Azərbaycan təndirləri // Azərb. SSR EA-nın Xəbərləri (tarix, fəlsəfə və
hüquq seriyası), 1984, №1, s. 51-84.
6. Кесаманлы Г.П., Джафаров Г.Ф. Раскопки на селении Битдили // АЭИА (1976 г.).
Баку: 1979.
7. Dostiyev T.M. Salmanbulağı yaşayış yerində aşkar edilmiş təndirlər haqqında // Azərbaycan
tarixi problemlərinin gənc tədqiqatçılarının III Respublika elmi konfransının məruzələr
məcmuəsi. Bakı: 1995.
JURNALIN SAYLARI
