ŞUMERLƏR: BƏŞƏR MƏDƏNİYYƏTİNİN YARADICILARI
Rövşən Nəzərov | rovshen.nezerov@mail.ru
Dini Qurumlarla iş üzrə Dövlət Komitəsinin Xarici əlaqələr şöbəsinin aparıcı məsləhətçisi, ilahiyyatçı, BDU-nun doktorantı,Tarixə pəncərə
XÜLASƏ
Məqalədə şumerlərin tarixi, yerləşdikləri coğrafi məkanları, mədəniyyətləri, kəşfləri, dilləri, adət-ənənələri, qayda-qanunları, hüquq sistemi, bəşəriyyətə bəxş etdikləri yeniliklər haqqında araşdırma aparılmışdır. Şumer dili ilə türk dilinin oxşar cəhətləri, həmçinin şumerlər ilə türk xalqlarının yaxınlıq dərəcəsi kimi məsələlər müzakirə predmeti təşkil edir. Məqalədə diqqəti cəlb edən əsas məsələlərdən biri də şumerlərin bəşər cəmiyyətinə bəxş etdikləri “ilklər” olmuşdur. Mövzu ilə əlaqədar olaraq bir çox məşhur şumerşünasların rəy və şərhlərinə istinad edilmişdir. Müəllifin tədqiqatın sonunda gəldiyi qənaət ondan ibarətdir ki, Şumer dünyanın ilk mədəniyyət beşiyidir, həmçinin onları geridə qoyan və ya üstələyən ikinci qədim sivilizasiya pilləsi mövcud deyildir
ƏDƏBİYYAT
1. Samuel Noah Kramer. History Begins at Sumer: Thirty-Nine Firsts in Recorded History. University of Pennsylvania Press, 1956.
2. Kültüroloji Dünya Mədəniyyəti Tarixi. Redaktor: N.O.Voskresenskaya. Moskva: Birlik, 2003 www.thestrip.ru/az/forma-brovejj/hudozhestvennaya-kultura-shumershumerskaya-kultura-pozdnyaya-shumerskaya/
3. Olcas Süleyman. AZ İ YA. Rusca aslından çeviren: Natık Seferoğlu. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, 1992.
4. Muazzez İlmiye Çığ. Zaman Tüneliyle Sumer’e Yolculuk. Kaynak Yayınları, 1998.
5. Şumer Mifi və Azərbaycan Tarixi // “Ortaq Türk Keçmişindən Ortaq Türk Gələcəyinə” V Uluslararası Folklor Konfransının Materialları, Bakı,17-19 Oktyabr. B.: 2007.
6. Sebahattin Bayram. Eski Mezopotamya’da Kutsal Evlilik Metinleri ve “Kutsal/Kült/ Mabet Fahişe(Si)” İbâresi / https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/753739
7. https://www.milliyet.com.tr/egitim/bilinen-ilk-yazili-kanun-nedir-ve-hangi-uygarligaaittir-6500688?fbclid=IwAR3zTJ8X68n55pUh6fqHMEPbXIv9glTssoW30F3m4ENXO RKVKIS1hugnoT0
8. Muazzez İlmiye Çığ. Zaman Tüneliyle Sumer`e Yolculuk. Kaynak Yayınları, 1996.
9. www.history.com/topics/ancient-middle-east/sumer
10. www.499c.ru/az/shumerskaya-kultura-kakoi-byla-istoriya-shumera-kultura/
11. Muazzez İlmiye Çığ. Makale ve Belgeleri. Yunan Değil, Sümer / www.docplayer.biz. tr/23514164-Turkestanskaya-biblioteka-turkistan-library-muazzez-ilmiye-cig.html
SUMERIANS: THE CREATORS OF HUMAN CULTURE
Rovshan Nazarov | rovshen.nezerov@mail.ru
Dini Qurumlarla iş üzrə Dövlət Komitəsinin Xarici əlaqələr şöbəsinin aparıcı məsləhətçisi, ilahiyyatçı, BDU-nun doktorantı,Window into History
SUMMARY
The subject of the article is the Sumerians, the creators of human culture. The history of the Sumerians, their geographical locations, cultures, discoveries, languages, customs, rules, legal system, novelties they have given to mankind have been studied here. The similarities between the Sumerian language and the Turkish language, as well as the degree of closeness of the Sumerian and Turkic peoples are the subject of discussion. One of the main 24 ssues in the article was the “Firsts” that the Sumerians gave to human society. Opinions and comments of many famous Sumerians have been referred to the subject. The author concludes at the end of his research that Sumer is the world’s first cradle of culture and there is no second stage of ancient civilization that left or surpassed them
REFERENCE LIST
1. Samuel Noah Kramer. History Begins at Sumer: Thirty-Nine Firsts in Recorded History. University of Pennsylvania Press, 1956.
2. Kültüroloji Dünya Mədəniyyəti Tarixi. Redaktor: N.O.Voskresenskaya. Moskva: Birlik, 2003 www.thestrip.ru/az/forma-brovejj/hudozhestvennaya-kultura-shumershumerskaya-kultura-pozdnyaya-shumerskaya/
3. Olcas Süleyman. AZ İ YA. Rusca aslından çeviren: Natık Seferoğlu. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, 1992.
4. Muazzez İlmiye Çığ. Zaman Tüneliyle Sumer’e Yolculuk. Kaynak Yayınları, 1998.
5. Şumer Mifi və Azərbaycan Tarixi // “Ortaq Türk Keçmişindən Ortaq Türk Gələcəyinə” V Uluslararası Folklor Konfransının Materialları, Bakı,17-19 Oktyabr. B.: 2007.
6. Sebahattin Bayram. Eski Mezopotamya’da Kutsal Evlilik Metinleri ve “Kutsal/Kült/ Mabet Fahişe(Si)” İbâresi / https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/753739
7. https://www.milliyet.com.tr/egitim/bilinen-ilk-yazili-kanun-nedir-ve-hangi-uygarligaaittir-6500688?fbclid=IwAR3zTJ8X68n55pUh6fqHMEPbXIv9glTssoW30F3m4ENXO RKVKIS1hugnoT0
8. Muazzez İlmiye Çığ. Zaman Tüneliyle Sumer`e Yolculuk. Kaynak Yayınları, 1996.
9. www.history.com/topics/ancient-middle-east/sumer
10. www.499c.ru/az/shumerskaya-kultura-kakoi-byla-istoriya-shumera-kultura/
11. Muazzez İlmiye Çığ. Makale ve Belgeleri. Yunan Değil, Sümer / www.docplayer.biz. tr/23514164-Turkestanskaya-biblioteka-turkistan-library-muazzez-ilmiye-cig.html
ШУМЕРЫ: СОЗДАТЕЛИ КУЛЬТУРЫ ЧЕЛОВЕЧЕСТВА
Ровшан Назаров | rovshen.nezerov@mail.ru
Dini Qurumlarla iş üzrə Dövlət Komitəsinin Xarici əlaqələr şöbəsinin aparıcı məsləhətçisi, ilahiyyatçı, BDU-nun doktorantı,Окно в историю
РЕЗЮМЕ
Тема статьи - шумеры, создатели культуры человечества. Здесь исследуется история шумеров, их географическое положение, культура, открытия, языки, традиции и обычаи, правила, правовая система, а также новшества, которые они подарили человечеству. Предметом обсуждения является сходство между шумерским и тюркским языками, а также степень близости шумеров и тюркских народов. Одним из главных вопросов в статье, который привлекает внимание – это «новшества», которые шумеры дали человеческому обществу. По теме было много ссылок на мнения и высказывания известных уценых шумерологов. В конце своего исследования автор приходит к выводу, что шумер является первой в мире колыбелью культуры и нет второй другой цивилизации, которая бы имела преимущества или опередила шумеров
ЛИТЕРАТУРА
1. Samuel Noah Kramer. History Begins at Sumer: Thirty-Nine Firsts in Recorded History. University of Pennsylvania Press, 1956.
2. Kültüroloji Dünya Mədəniyyəti Tarixi. Redaktor: N.O.Voskresenskaya. Moskva: Birlik, 2003 www.thestrip.ru/az/forma-brovejj/hudozhestvennaya-kultura-shumershumerskaya-kultura-pozdnyaya-shumerskaya/
3. Olcas Süleyman. AZ İ YA. Rusca aslından çeviren: Natık Seferoğlu. İstanbul: Türk Dünyası Araştırmaları Vakfı, 1992.
4. Muazzez İlmiye Çığ. Zaman Tüneliyle Sumer’e Yolculuk. Kaynak Yayınları, 1998.
5. Şumer Mifi və Azərbaycan Tarixi // “Ortaq Türk Keçmişindən Ortaq Türk Gələcəyinə” V Uluslararası Folklor Konfransının Materialları, Bakı,17-19 Oktyabr. B.: 2007.
6. Sebahattin Bayram. Eski Mezopotamya’da Kutsal Evlilik Metinleri ve “Kutsal/Kült/ Mabet Fahişe(Si)” İbâresi / https://dergipark.org.tr/tr/download/article-file/753739
7. https://www.milliyet.com.tr/egitim/bilinen-ilk-yazili-kanun-nedir-ve-hangi-uygarligaaittir-6500688?fbclid=IwAR3zTJ8X68n55pUh6fqHMEPbXIv9glTssoW30F3m4ENXO RKVKIS1hugnoT0
8. Muazzez İlmiye Çığ. Zaman Tüneliyle Sumer`e Yolculuk. Kaynak Yayınları, 1996.
9. www.history.com/topics/ancient-middle-east/sumer
10. www.499c.ru/az/shumerskaya-kultura-kakoi-byla-istoriya-shumera-kultura/
11. Muazzez İlmiye Çığ. Makale ve Belgeleri. Yunan Değil, Sümer / www.docplayer.biz. tr/23514164-Turkestanskaya-biblioteka-turkistan-library-muazzez-ilmiye-cig.html
JURNALIN SAYLARI
