İSLAM XƏTT SƏNƏTİ VƏ MƏŞHUR XƏTTATLAR

Səbinə Nemətzadə | nematzadesabina@yahoo.com

MEA-nın Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu, Şərq-Qərb şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, ilahiyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

Səbirə Nemətzadə | sabiranematzade@yahoo.com

BDU-nun Sosial elmlər və psixologiya fakültəsi, Fəlsəfə tarixi və mədəniyyətşünaslıq kafedrası, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
İslam və incəsənət
ƏDƏBİYYAT

  1. Zeynəddin Naci. Ərəb xəttinin gözəlliyi. Bağdad: 1972. 
  2. Koç Turan. İslam Estetiği. İstanbul: İSAM yayınları, mart 2008.
  3. Serin Muhittin. Hat Sanatı. İslam Sanatları Tarihi. 6.baskı, Eskişehir: Anadolu Universitesi Yayınları, 2013.
  4. Yazır Mahmud Bedreddin. Medeniyyet aleminde yazı ve İslam medeniyyetinde kalem güzeli. Ankara: Ayyıldız matbaası, 1972.
  5. The Islamic Manuscript Tradition: Ten Centuries of Book Arts in Indiana University Collections. (Editeted by Christiane Gruber) İndiana University, 2010.
  6.  Serin Muhittin. Hattat Aziz Efendi. II Baskı, İstanbul: Kubbealtı, 1999.
  7. Tüfekçioğlu Abdulhamit. Osmanlı Sanatının Oluşumunda Yazı / Hat ve Tezhip Sanatı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2009.
  8. Serin Mühittin. Mushaf-I Şerif hatları // Klasik sanatlar yıllığı: 2013. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2014.
  9. Serin Muhittin. Hat sanatı ve meşhur hattatlar. İstanbul: Kubbealtı neşriyatı, 2003.
  10. Serin Muhittin. İbnu`l- Bevvab // İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV, 1999.
  11. Sevgili Turan. İstanbulun güzide hattatları. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi; Kültür A.Ş., 2017.
  12. Darabadi Q.A. Kalliqrafiya. Bakı: ADU nəşriyyatı, 1953.
  13. Boydaş Nihat. Talik yazıya plastik değer açısından bir yaklaşım. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 1994.
  14. Nefes Zade İbrahim. Gülzar-ı savab. İstanbul: Güzel Sanatlar Akedemisi Neşriyatı, 1939. 
  15. Soylu Sedef. Şeyh Hamdullah ve II Beyazid // Klasik sanatlar yıllığı: 2014. İstanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2015. 
  16. Kubbealtı Ekrem Hakkı Ayverdi Koleksiyonundan Seçme Eserler Sergisi. Sadberk Hanım Müzesi, İstanbul: Sadberk Hanım Müzesi, 2000.
  17. Berk Süleyman. İstanbul’un 100 hattatı. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2010.
  18. Berk Süleyman. Devlet-i Aliyye'den Günümüze Hat Sanatı: tarihçe, malzeme ve örnekler. İstanbul: İnkilab yayınları, mart 2013.
  19. Gelenekten geleceğe icazetname albümü: Hamid Aytaç’dan 2007’e. Genelen yayın yöneticisi: Hüseyin Kutlu. Çevirenler: İzzet Elitaş, Mustafa Çiçekler. İstanbul: Uygulamalı Türk-İslam Sanatları Kütüphanesi Yayınları, 2007.
  20. Acar M. Şinasi. Türk hat sanatı (araç, gereç ve formlar) = Turkish calligraphy (materials, tools and forms). Çeviren: Bilgi Altınok. İstanbul: Antik A.Ş. Kültür Yayınları, 1999.
  21. Erünsal İsmail E. Orta Çağ İslam dünyasında kitap ve kütüphane. İstanbul: Timaş Yayınları, 2018.

ISLAMİC CALLİGRAPHY AND FAMOUS CALLİGRAPHERS

Sabina Nematzade | nematzadesabina@yahoo.com

MEA-nın Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu, Şərq-Qərb şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, ilahiyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

Sabira Nematzade | sabiranematzade@yahoo.com

BDU-nun Sosial elmlər və psixologiya fakültəsi, Fəlsəfə tarixi və mədəniyyətşünaslıq kafedrası, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Islam and art
SUMMARY

Calligraphy is one of the branches of the visual arts and means "beautiful writing". Muslim calligraphy reflects the deep philosophy of Islamic thinking, ethical and aesthetic views, patience, belief and love for the Almighty. Throughout the history of Islam, there have been such famous calligraphers who developed the art of writing with high moral values, spiritual love and high aesthetic taste, and a rich worldview. They managed to make Arabic calligraphy the crown of Islamic art.

Ibn Mukla, a famous calligrapher who was considered a turning point in Arabic calligraphy, with his brother Abu Abdullah Hasan bin Ali determined the geometric dimensions (Hendasatul Huruf) of the letters and laid the foundation for the emergence of "Aklami Sitta" - six canonical styles of Arabic writing. Ibn Bawwab, the teacher of Yagut al-Mustasimi, who played an important role in the history of Islamic calligraphy, was considered the second great calligrapher after Ibn Mukla. And the Azerbaijani calligrapher Mir Ali Tabrizi was known as the person who made up the type of calligraphic writing "Nastalik". Sheikh Hamdullah Efendi, owner of the Ottoman school of calligraphy, became the most skilled artist of his time, working on the works of calligrapher Yagut al-Mustasimi

 

REFERENCE LIST

  1. Zeynəddin Naci. Ərəb xəttinin gözəlliyi. Bağdad: 1972. 
  2. Koç Turan. İslam Estetiği. İstanbul: İSAM yayınları, mart 2008.
  3. Serin Muhittin. Hat Sanatı. İslam Sanatları Tarihi. 6.baskı, Eskişehir: Anadolu Universitesi Yayınları, 2013.
  4. Yazır Mahmud Bedreddin. Medeniyyet aleminde yazı ve İslam medeniyyetinde kalem güzeli. Ankara: Ayyıldız matbaası, 1972.
  5. The Islamic Manuscript Tradition: Ten Centuries of Book Arts in Indiana University Collections. (Editeted by Christiane Gruber) İndiana University, 2010.
  6.  Serin Muhittin. Hattat Aziz Efendi. II Baskı, İstanbul: Kubbealtı, 1999.
  7. Tüfekçioğlu Abdulhamit. Osmanlı Sanatının Oluşumunda Yazı / Hat ve Tezhip Sanatı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2009.
  8. Serin Mühittin. Mushaf-I Şerif hatları // Klasik sanatlar yıllığı: 2013. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2014.
  9. Serin Muhittin. Hat sanatı ve meşhur hattatlar. İstanbul: Kubbealtı neşriyatı, 2003.
  10. Serin Muhittin. İbnu`l- Bevvab // İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV, 1999.
  11. Sevgili Turan. İstanbulun güzide hattatları. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi; Kültür A.Ş., 2017.
  12. Darabadi Q.A. Kalliqrafiya. Bakı: ADU nəşriyyatı, 1953.
  13. Boydaş Nihat. Talik yazıya plastik değer açısından bir yaklaşım. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 1994.
  14. Nefes Zade İbrahim. Gülzar-ı savab. İstanbul: Güzel Sanatlar Akedemisi Neşriyatı, 1939. 
  15. Soylu Sedef. Şeyh Hamdullah ve II Beyazid // Klasik sanatlar yıllığı: 2014. İstanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2015. 
  16. Kubbealtı Ekrem Hakkı Ayverdi Koleksiyonundan Seçme Eserler Sergisi. Sadberk Hanım Müzesi, İstanbul: Sadberk Hanım Müzesi, 2000.
  17. Berk Süleyman. İstanbul’un 100 hattatı. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2010.
  18. Berk Süleyman. Devlet-i Aliyye'den Günümüze Hat Sanatı: tarihçe, malzeme ve örnekler. İstanbul: İnkilab yayınları, mart 2013.
  19. Gelenekten geleceğe icazetname albümü: Hamid Aytaç’dan 2007’e. Genelen yayın yöneticisi: Hüseyin Kutlu. Çevirenler: İzzet Elitaş, Mustafa Çiçekler. İstanbul: Uygulamalı Türk-İslam Sanatları Kütüphanesi Yayınları, 2007.
  20. Acar M. Şinasi. Türk hat sanatı (araç, gereç ve formlar) = Turkish calligraphy (materials, tools and forms). Çeviren: Bilgi Altınok. İstanbul: Antik A.Ş. Kültür Yayınları, 1999.
  21. Erünsal İsmail E. Orta Çağ İslam dünyasında kitap ve kütüphane. İstanbul: Timaş Yayınları, 2018.

ИСЛАМСКАЯ КАЛЛИГРАФИЯ И ЗНАМЕНИТЫЕ КАЛЛИГРАФЫ

Сабина Нейматзаде | nematzadesabina@yahoo.com

MEA-nın Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu, Şərq-Qərb şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, ilahiyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent

Сабира Нейматзаде | sabiranematzade@yahoo.com

BDU-nun Sosial elmlər və psixologiya fakültəsi, Fəlsəfə tarixi və mədəniyyətşünaslıq kafedrası, fəlsəfə üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Ислам и искусство
РЕЗЮМЕ

Каллиграфия является одной из отраслей изобразительного искусства и означает «красивое письмо». Мусульманская каллиграфия отрайает в себе глубокую философию исламского мышления, этические и эстетические взгляды, терпение, верование и любовь к Всевышнему. 

На протяйении всей истории ислама были такие знаменитые каллиграфы, которые развивали искусство письма с высокими моральными ценностями, духовной любовью и высоким эстетическим вкусом, богатым мировоззрением. Им удалось сделать арабскую каллиграфию венцом исламского искусства. 

Ибн Мукла, известный каллиграф, который считался поворотным моментом в арабской каллиграфии, со своим братом Абу Абдулла Хасан бин Али определили геометрические размеры (Хендасатуль-хуруф) букв и залойили основу для появления «Аклями-Ситта» – шести канонических стилей арабского письма. Ибн Бавваб, учитель Ягута аль-Мустасими, сыгравшего вайную роль в истории исламской каллиграфии, считался вторым великим каллиграфом после Ибн Муклы, а азербайдйанский каллиграф Мир Али Тебризи был известен, как личность, составивший вид каллиграфического письма «Насталик». Шейх Хамдулла Эфенди, владелец османской школы каллиграфии, стал самым искусным худойником своего времени, работая над произведениями каллиграфа Ягута аль-Мустасими

ЛИТЕРАТУРА

  1. Zeynəddin Naci. Ərəb xəttinin gözəlliyi. Bağdad: 1972. 
  2. Koç Turan. İslam Estetiği. İstanbul: İSAM yayınları, mart 2008.
  3. Serin Muhittin. Hat Sanatı. İslam Sanatları Tarihi. 6.baskı, Eskişehir: Anadolu Universitesi Yayınları, 2013.
  4. Yazır Mahmud Bedreddin. Medeniyyet aleminde yazı ve İslam medeniyyetinde kalem güzeli. Ankara: Ayyıldız matbaası, 1972.
  5. The Islamic Manuscript Tradition: Ten Centuries of Book Arts in Indiana University Collections. (Editeted by Christiane Gruber) İndiana University, 2010.
  6.  Serin Muhittin. Hattat Aziz Efendi. II Baskı, İstanbul: Kubbealtı, 1999.
  7. Tüfekçioğlu Abdulhamit. Osmanlı Sanatının Oluşumunda Yazı / Hat ve Tezhip Sanatı. Ankara: T.C. Kültür ve Turizm Bakanlığı Yayınları, 2009.
  8. Serin Mühittin. Mushaf-I Şerif hatları // Klasik sanatlar yıllığı: 2013. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2014.
  9. Serin Muhittin. Hat sanatı ve meşhur hattatlar. İstanbul: Kubbealtı neşriyatı, 2003.
  10. Serin Muhittin. İbnu`l- Bevvab // İslam Ansiklopedisi. İstanbul: TDV, 1999.
  11. Sevgili Turan. İstanbulun güzide hattatları. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi; Kültür A.Ş., 2017.
  12. Darabadi Q.A. Kalliqrafiya. Bakı: ADU nəşriyyatı, 1953.
  13. Boydaş Nihat. Talik yazıya plastik değer açısından bir yaklaşım. Ankara: Milli Eğitim Bakanlığı, 1994.
  14. Nefes Zade İbrahim. Gülzar-ı savab. İstanbul: Güzel Sanatlar Akedemisi Neşriyatı, 1939. 
  15. Soylu Sedef. Şeyh Hamdullah ve II Beyazid // Klasik sanatlar yıllığı: 2014. İstanbul: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2015. 
  16. Kubbealtı Ekrem Hakkı Ayverdi Koleksiyonundan Seçme Eserler Sergisi. Sadberk Hanım Müzesi, İstanbul: Sadberk Hanım Müzesi, 2000.
  17. Berk Süleyman. İstanbul’un 100 hattatı. İstanbul: İstanbul Büyükşehir Belediyesi Kültür A.Ş., 2010.
  18. Berk Süleyman. Devlet-i Aliyye'den Günümüze Hat Sanatı: tarihçe, malzeme ve örnekler. İstanbul: İnkilab yayınları, mart 2013.
  19. Gelenekten geleceğe icazetname albümü: Hamid Aytaç’dan 2007’e. Genelen yayın yöneticisi: Hüseyin Kutlu. Çevirenler: İzzet Elitaş, Mustafa Çiçekler. İstanbul: Uygulamalı Türk-İslam Sanatları Kütüphanesi Yayınları, 2007.
  20. Acar M. Şinasi. Türk hat sanatı (araç, gereç ve formlar) = Turkish calligraphy (materials, tools and forms). Çeviren: Bilgi Altınok. İstanbul: Antik A.Ş. Kültür Yayınları, 1999.
  21. Erünsal İsmail E. Orta Çağ İslam dünyasında kitap ve kütüphane. İstanbul: Timaş Yayınları, 2018.

Useful links

© www.dovlet-din.az