AZƏRBAYCAN ƏDƏBİ DİLİNDƏ İNTEQRATİV ÜSLUBLAR – DİNİ ÜSLUB

Sevinc Sadıqova | sevincsadigova@gmail.com

ərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin dosenti, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Araşdırma
UOT 008
XÜLASƏ

Məqalədə Azərbaycan ədəbi dilində üslubların inteqrasiyası, bu inteqrasiya nəticəsində meydana çıxan inteqrativ üslublardan biri kimi dini üslub araşdırılır. Üslubların danışanın və yazanın linqvistik vasitələrdən öz məqsədinə, şəraitə və məqama uyğun istifadə etmə tərzi olması vurğulanır. İnsanların həyat və fəaliyyətinin müxtəlif sahələrində (təhsil, elm, istehsalat, ictimai-siyasi, iqtisadi, sosial və s. sahələr) öz fikirlərini ifadə etmək üçün nitqlərində bu və ya digər dil vasitələrini seçib işlətmələri, bu prosesin də ayrı-ayrı üslubların yaranmasına səbəb olması məsələsinə diqqət yetirilir. Daha sonra məqalədə Azərbaycan ədəbi dilində işlənən üslublar haqqında yığcam məlumat verilir, hər birinin spesifik cəhətləri qısa və konkret şəkildə sadalanır. Həmçinin məqalədə Azərbaycan ədəbi dilində üslubların inteqrasiya etməsi məsələsi də araşdırılır, bu proses nəticəsində bir neçə alt üslubun meydana çıxmasına diqqət çəkilir. İnteqrativ üslublardan biri olan dini üslubun bir neçə bədii, elmi, ədəbi danışıq üslublarının xüsusiyyətlərini özündə ehtiva etməsi məsələsi təhlil olunur. Dini üslubun nəsihət-moizə tərzində olması, nəsihətamiz, ibrətamiz fikirlərdən geniş istifadə olunması vurğulanır

 

ƏDƏBİYYAT

  1. Dəmirçizadə Ə. Azərbaycan dilinin üslubiyyatı. Bakı: Azərbaycan Dövlət Tədris-Pedaqoji Ədəbiyyatı Nəşriyyatı, 1962, 270 s.
  2. Qənbərov A. Din sosiologiyası. Bakı: AVE Print MMC, 2022, 288 s.
  3. “Azərbaycan” qəzeti, 7 aprel 2023, №71 (9238), s.6.
  4. Mirzəyev H. Müstəqillik uğrunda, mübarizə yollarında. Bakı: “Elm”, 2006, 688 s.
  5. “İslam sivilizasiyası və elm: tarix və müasirlik” mövzusunda konfransın materialları. Bakı: “Elm və təhsil”, 2019, 184 s.
  6. Niyazov Ə. Qafqazda elmihal ənənəsi və ilk elmihal nümunəsi: “Zibdətül-İslam” (transliterasiya və transkripsiya). Bakı: “Mütərcim” Nəşriyyat-Poliqrafiya mərkəzi, 2019, 208 s.
  7. Abuzərov N. İslam əxlaqı. Bakı: “Nurlar” Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2019, 168 s.
  8. https://president.az/az/articles/view/27001

INTEGRATIVE STYLES IN THE AZERBAIJANI LITERARY LANGUAGE – RELIGIOUS STYLE

Sevindj Sadigova | sevincsadigova@gmail.com

ərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin dosenti, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Research
UOT 008
SUMMARY

The article deals with the integration of styles in the Azerbaijani literary language, the religious style as one of the integrative styles that emerged as a result of integration. It is emphasized that styles are a way of using language means by the speaker and writer, depending on their purpose and situation. The article shows that people use speech to express their thoughts in various spheres of life and activity (education, science, production, socio-political, economic, social, etc.), by choosing and use of certain language means, and that this process causes emergence of various styles.Then, the article provides brief information about the styles used in the literary language of Azerbaijan, the specific aspects of each are briefly and concretely listed. The article also discusses the issue of style integration in the literary Azerbaijani language, as a result of this process, the emergence of several sub-styles is noted. The question of the religious style is analyzed, which is one of the integrative styles, includes the features of several styles - artistic, scientific, literary and colloquial styles. It is emphasized that the religious style consists of an exhortation-sermon style, which is widely used in edifying ideas

 

REFERENCE LIST

  1. Dəmirçizadə Ə. Azərbaycan dilinin üslubiyyatı. Bakı: Azərbaycan Dövlət Tədris-Pedaqoji Ədəbiyyatı Nəşriyyatı, 1962, 270 s.
  2. Qənbərov A. Din sosiologiyası. Bakı: AVE Print MMC, 2022, 288 s.
  3. “Azərbaycan” qəzeti, 7 aprel 2023, №71 (9238), s.6.
  4. Mirzəyev H. Müstəqillik uğrunda, mübarizə yollarında. Bakı: “Elm”, 2006, 688 s.
  5. “İslam sivilizasiyası və elm: tarix və müasirlik” mövzusunda konfransın materialları. Bakı: “Elm və təhsil”, 2019, 184 s.
  6. Niyazov Ə. Qafqazda elmihal ənənəsi və ilk elmihal nümunəsi: “Zibdətül-İslam” (transliterasiya və transkripsiya). Bakı: “Mütərcim” Nəşriyyat-Poliqrafiya mərkəzi, 2019, 208 s.
  7. Abuzərov N. İslam əxlaqı. Bakı: “Nurlar” Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2019, 168 s.
  8. https://president.az/az/articles/view/27001

ИНТЕГРАТИВНЫЕ СТИЛИ В АЗЕРБАЙДЖАНСКОМ ЛИТЕРАТУРНОМ ЯЗЫКЕ – РЕЛИГИОЗНЫЙ СТИЛЬ

Севиндж Садыхова | sevincsadigova@gmail.com

ərbaycan Dövlət Pedaqoji Universitetinin dosenti, filologiya üzrə fəlsəfə doktoru
Исследование
UOT 008
РЕЗЮМЕ

 В статье рассматривается интеграция стилей в Азербайджанском литературном языке, религиозный стиль как один из интегративных стилей, возникший в результате интеграции. Подчеркивается, что стили – это способ использования говорящим и пишущим языковых средств в зависимости от их цели и ситуации. Люди используют речь для выражения своих мыслей в различных сферах жизни и деятельности (образование, наука, производство, общественно-политическая, экономическая, социальная и др.), уделяется внимание на вопрос выбора и использования тех или иных языковых средств, и в этом процессе появляются различные стили.Затем в статье приводится краткая информация о стилях, используемых в Азербайджанском литературном языке, кратко и конкретно перечисляются особенности каждого из них. Также в статье рассматривается вопрос интеграции стилей в литературном Азербайджанском языке, в результате этого процесса отмечается появление нескольких подстилей. Анализируется вопрос о религиозном стиле, который является одним из интегративных стилей, включает в себя черты нескольких стилей – художественного, научного, литературно-разговорного стилей. Подчеркивается, что религиозный стиль заключается в стиле увещевания-проповеди, широко используемом назидательных идей

 

ЛИТЕРАТУРА

  1. Dəmirçizadə Ə. Azərbaycan dilinin üslubiyyatı. Bakı: Azərbaycan Dövlət Tədris-Pedaqoji Ədəbiyyatı Nəşriyyatı, 1962, 270 s.
  2. Qənbərov A. Din sosiologiyası. Bakı: AVE Print MMC, 2022, 288 s.
  3. “Azərbaycan” qəzeti, 7 aprel 2023, №71 (9238), s.6.
  4. Mirzəyev H. Müstəqillik uğrunda, mübarizə yollarında. Bakı: “Elm”, 2006, 688 s.
  5. “İslam sivilizasiyası və elm: tarix və müasirlik” mövzusunda konfransın materialları. Bakı: “Elm və təhsil”, 2019, 184 s.
  6. Niyazov Ə. Qafqazda elmihal ənənəsi və ilk elmihal nümunəsi: “Zibdətül-İslam” (transliterasiya və transkripsiya). Bakı: “Mütərcim” Nəşriyyat-Poliqrafiya mərkəzi, 2019, 208 s.
  7. Abuzərov N. İslam əxlaqı. Bakı: “Nurlar” Nəşriyyat-Poliqrafiya Mərkəzi, 2019, 168 s.
  8. https://president.az/az/articles/view/27001

Useful links

© www.dovlet-din.az