İSLAM ƏLYAZMA SƏNƏTİNDƏ HİLYƏYİ-ŞƏRİF

Səbinə Nemətzadə | nematzadesabina@yahoo.com

MEA-nın Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu, Şərq-Qərb şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, ilahiyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Baxış bucağı
ƏDƏBİYYAT

1. Nemətzadə Səbinə. Əlyazmaların bədii tərtibat xüsusiyyətlərində dini-fəlsəfi aspektlər.
Bakı: Elm və Təhsil, 2017.
2. Serin Muhittin. Hat Sanatı. İslam Sanatları Tarihi. 6. Baskı. Eskişehir: Anadolu Universitesi
Yayınları, 2013.
3. Uzun Mustafa. Hilye. İslam Ansiklopedisi., cilt 18. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı
yayınları, İSAM, 1998.
4. Derman M. Uğur. Hat. İslam Ansiklopedisi, cilt 18. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı
yayınları, İSAM, 1998.
5. Çetin Nihat M. Hat sanatı: İslam kültür mirasında. Editör: Ekmeleddin İhsanoğlu;
hazırlayan: Derman M. Uğur. İstanbul: İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi;
Research Centre for Islamic History, Art & Culture (IRCICA), 1992.
6. Kaplan Yıldıray. Hz.Peygamberin yazı ile yapılmış portresi: Hilye-i Nebevi. Lisan-ı hat
ile aşk-ı Nebi. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2012.
7. Özkafa Fatih. Hilye-i Şerifenin dini, edebi ve estetik boyutları // Klasik sanatlar yıllığı:
2013. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2014.
8. Taşkale Faruk, Gündüz Hüseyn. Hilye-i Şerife. Characteristics of The Prophet Muhammed.
Antik A.Ş. İstanbul: Cultural Publications, 2011.
9. Özçimi Ayşe Serap. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü
Geleneksel Türk Sanatları Anasanat Dalı Tezhip Programı Hilye Tezhibi (Yüksek Lisans
Eser Metni), İstanbul: 2012.
10. Duran Gülnur. Tezhip (Sanatının Kullanım Alanları). İslam Ansiklopedisi, cilt 41.
İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları, İSAM, 2012.
11. http://www.kalem-guzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=971&HKNO=20

THE HILYAYI-SHARIF IN ISLAMIC MANUSCRIPT ART

Sabina Nematzade | nematzadesabina@yahoo.com

MEA-nın Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu, Şərq-Qərb şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, ilahiyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Viewing angle
SUMMARY

Hilya as illuminated calligraphic versions are used for the description of physical
characteristics of the Islamic prophet. According to different legends, several texts have been
used on Hilyas and the most widely spread legend was the story of Ali, the cousin of Prophet
Muhammad. There are lots of similar extraordinary examples in Turkic-Islamic art and history
of literature. At the end of the 12th (18th) century, Mehmed Esad Yesari began to write Hilya
layout with talig style. The Hilya were previously available in the brochure form but later,
exactly in 17th century were designed in a plaque form by Ottoman calligrapher Hafiz Osman.
So, this article is devoted to the research of important role of the Hilya Sharif in Turkic-
Islamic culture

REFERENCE LIST

1. Nemətzadə Səbinə. Əlyazmaların bədii tərtibat xüsusiyyətlərində dini-fəlsəfi aspektlər.
Bakı: Elm və Təhsil, 2017.
2. Serin Muhittin. Hat Sanatı. İslam Sanatları Tarihi. 6. Baskı. Eskişehir: Anadolu Universitesi
Yayınları, 2013.
3. Uzun Mustafa. Hilye. İslam Ansiklopedisi., cilt 18. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı
yayınları, İSAM, 1998.
4. Derman M. Uğur. Hat. İslam Ansiklopedisi, cilt 18. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı
yayınları, İSAM, 1998.
5. Çetin Nihat M. Hat sanatı: İslam kültür mirasında. Editör: Ekmeleddin İhsanoğlu;
hazırlayan: Derman M. Uğur. İstanbul: İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi;
Research Centre for Islamic History, Art & Culture (IRCICA), 1992.
6. Kaplan Yıldıray. Hz.Peygamberin yazı ile yapılmış portresi: Hilye-i Nebevi. Lisan-ı hat
ile aşk-ı Nebi. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2012.
7. Özkafa Fatih. Hilye-i Şerifenin dini, edebi ve estetik boyutları // Klasik sanatlar yıllığı:
2013. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2014.
8. Taşkale Faruk, Gündüz Hüseyn. Hilye-i Şerife. Characteristics of The Prophet Muhammed.
Antik A.Ş. İstanbul: Cultural Publications, 2011.
9. Özçimi Ayşe Serap. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü
Geleneksel Türk Sanatları Anasanat Dalı Tezhip Programı Hilye Tezhibi (Yüksek Lisans
Eser Metni), İstanbul: 2012.
10. Duran Gülnur. Tezhip (Sanatının Kullanım Alanları). İslam Ansiklopedisi, cilt 41.
İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları, İSAM, 2012.
11. http://www.kalem-guzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=971&HKNO=20

«ХИЛЯИ-ШЕРИФ» В ИСЛАМСКОМ РУКОПИСНОМ ИСКУССТВЕ

Сабина Нейматзаде | nematzadesabina@yahoo.com

MEA-nın Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu, Şərq-Qərb şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, ilahiyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Точка зрения
РЕЗЮМЕ

«Хиля» используется как термин, объясняющий физические особенности
пророка ислама, которые излагают литературные произведение и вывеска, написанная
прекрасным почерком на эту же тему. Cогласно отличающимся преданиям в «хилях»
были использованы несколько текстов. Однако широко распространенная «хиля», это
предания двоюродного брата пророка Мухаммеда Али. Тюркско-Исламское искусство
и история литературы очень богата с точки зрения таких произведений. В конце XII
(XVIII) века Ясари Мехмет Эсад Эфенди начал писать вывески «хиля» надписью талик.
«Хильи» ранее в форме сборника, складывались, было возможно нести их в кармане,
впервые были разработаны в виде вывески со стороны Хафиз Осман в XVII веке.
«Хиляи-шариф» занимает важное место в тюркско-исламском искусстве
письменности. Данная статья посвящена на важную роль развитию исламского
рукописного искусства «Хиляи-шариф», имеющая особое значение в истории исламской
культуры

ЛИТЕРАТУРА

1. Nemətzadə Səbinə. Əlyazmaların bədii tərtibat xüsusiyyətlərində dini-fəlsəfi aspektlər.
Bakı: Elm və Təhsil, 2017.
2. Serin Muhittin. Hat Sanatı. İslam Sanatları Tarihi. 6. Baskı. Eskişehir: Anadolu Universitesi
Yayınları, 2013.
3. Uzun Mustafa. Hilye. İslam Ansiklopedisi., cilt 18. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı
yayınları, İSAM, 1998.
4. Derman M. Uğur. Hat. İslam Ansiklopedisi, cilt 18. İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı
yayınları, İSAM, 1998.
5. Çetin Nihat M. Hat sanatı: İslam kültür mirasında. Editör: Ekmeleddin İhsanoğlu;
hazırlayan: Derman M. Uğur. İstanbul: İslam Tarih, Sanat ve Kültür Araştırma Merkezi;
Research Centre for Islamic History, Art & Culture (IRCICA), 1992.
6. Kaplan Yıldıray. Hz.Peygamberin yazı ile yapılmış portresi: Hilye-i Nebevi. Lisan-ı hat
ile aşk-ı Nebi. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2012.
7. Özkafa Fatih. Hilye-i Şerifenin dini, edebi ve estetik boyutları // Klasik sanatlar yıllığı:
2013. Ankara: Diyanet İşleri Başkanlığı, 2014.
8. Taşkale Faruk, Gündüz Hüseyn. Hilye-i Şerife. Characteristics of The Prophet Muhammed.
Antik A.Ş. İstanbul: Cultural Publications, 2011.
9. Özçimi Ayşe Serap. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü
Geleneksel Türk Sanatları Anasanat Dalı Tezhip Programı Hilye Tezhibi (Yüksek Lisans
Eser Metni), İstanbul: 2012.
10. Duran Gülnur. Tezhip (Sanatının Kullanım Alanları). İslam Ansiklopedisi, cilt 41.
İstanbul: Türkiye Diyanet Vakfı yayınları, İSAM, 2012.
11. http://www.kalem-guzeli.org/hatteserleriayrinti.php?KNO=971&HKNO=20

Useful links

© www.dovlet-din.az