İSLAM MƏDƏNİYYƏT TARİXİNDƏ QURANİ-KƏRİM VƏ HİLYƏYİ-ŞƏRİFİN TƏZHİBLƏNMƏSİ

Səbinə Nemətzadə | nematzadesabina@yahoo.com

MEA-nın Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu, Şərq-Qərb şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, ilahiyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
İslam və incəsənət
ƏDƏBİYYAT

1. Lings Martin. The Quranic Art of Calligraphy and İllumination. England: 1976, 242 p.
2. Ersoy Ayla. Türk tezhip sanatı. İstanbul: 1988, 95 s.
3. Gülnur Duran. “Tezhip” / İslam Ansiklopedisi, Cilt 41, DİA. Ankara: 2012, 590 s.
4. İnci Ayan Birol. “Koltuk tezhibi” / İslam Ansiklopedisi, cilt 26, DİA. Ankara: 2002, 590 s.
5. Faruk Taşkale. Tezhip Sanatının Kullanım Alanları, Mimar Sinan Üniversitesi, Sanatta Yeterlilik
Tezi. İstanbul: 1994.
6. Ayşe Tanrıver. Türk Tezhip Sanatında XIV-XVI. Yüzyıl Mushaf Güller (Yüksek Lisans Tez),
Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Geleneksel Türk El Sanatları Anasanat Dalı.
İstanbul: 2007, 362 s.
7. Abdurrahman Çetin. Kur’an ilimleri ve Kur’an-ı Kerim Tarihi. İstanbul: Dergah Yayınları, 2013,
366 s.
8. Faruk Taşkale, Hüseyn Gündüz. Hilye-i Şerife. Characteristics of The Prophet Muhammed. Antik
A.Ş. Cultural Publications. İstanbul: 2011, 320 s.
9. Mustafa Uzun. “Hilye” / İslam Ansiklopedisi, cilt 18, DİA. İstanbul: 1998, 550 s.
10. Ayşe Serap Özçim. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Geleneksel
Türk Sanatları Anasanat Dalı Tezhip Programı Hilye Tezhibi (Yüksek Lisans Eser Metni). İstanbul:
2012, 68 s.

ILLUMINATION (MAKING TAZHIB) OF AL-QURAN AL-KARIM AND HILYAYI-SHARIF IN THE HISTORY OF ISLAMIC CULTURE

Sabina Nematzade | nematzadesabina@yahoo.com

MEA-nın Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu, Şərq-Qərb şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, ilahiyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Islam and art
SUMMARY

The art of Tazhib, which began with the birth of Islam in the Islamic world, along with the
calligraphy art, also reflects the ethical and aesthetic values of religion as other Islamic art. The art
of the Tazhib began with the introduction of Tazhib of the Holy Quran for the first time and firstly
Hz. Ali made Qur’an Tazhib. In the first three centuries of Islam, when the geometrical decoration
and ornaments were applied to the Sura’s, only chapters, over time, title and address pages, chapters,
xatime and other parts were added. Illumination the Holy Quran and Hilyayi-Sharif, which describes
Prophet Muhammad in the Islamic culture Tazhib, it is considered an indication of a bravery for
muzahhibs.
The motifs and colors used in the recitation of the Qur’an served the function of the divine
being, and the muzehhibs performed their deeds as a worship without departing from the concept
of Towhid.
Bu iş Azərbaycan Respublikasının Prezidenti yanında Elmin İnkişafı Fondunun dəstəyi
ilə yerinə yetirilmişdir.
Grant № EİF-Mob-5-2014-2(17)-14/09/5

REFERENCE LIST

1. Lings Martin. The Quranic Art of Calligraphy and İllumination. England: 1976, 242 p.
2. Ersoy Ayla. Türk tezhip sanatı. İstanbul: 1988, 95 s.
3. Gülnur Duran. “Tezhip” / İslam Ansiklopedisi, Cilt 41, DİA. Ankara: 2012, 590 s.
4. İnci Ayan Birol. “Koltuk tezhibi” / İslam Ansiklopedisi, cilt 26, DİA. Ankara: 2002, 590 s.
5. Faruk Taşkale. Tezhip Sanatının Kullanım Alanları, Mimar Sinan Üniversitesi, Sanatta Yeterlilik
Tezi. İstanbul: 1994.
6. Ayşe Tanrıver. Türk Tezhip Sanatında XIV-XVI. Yüzyıl Mushaf Güller (Yüksek Lisans Tez),
Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Geleneksel Türk El Sanatları Anasanat Dalı.
İstanbul: 2007, 362 s.
7. Abdurrahman Çetin. Kur’an ilimleri ve Kur’an-ı Kerim Tarihi. İstanbul: Dergah Yayınları, 2013,
366 s.
8. Faruk Taşkale, Hüseyn Gündüz. Hilye-i Şerife. Characteristics of The Prophet Muhammed. Antik
A.Ş. Cultural Publications. İstanbul: 2011, 320 s.
9. Mustafa Uzun. “Hilye” / İslam Ansiklopedisi, cilt 18, DİA. İstanbul: 1998, 550 s.
10. Ayşe Serap Özçim. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Geleneksel
Türk Sanatları Anasanat Dalı Tezhip Programı Hilye Tezhibi (Yüksek Lisans Eser Metni). İstanbul:
2012, 68 s.

ОСВЕЩЕНИЕ (ТАЗХИБ) СВЯЩЕННОГО КОРАНА И ХИЛЯИ-ШАРИФА В ИСТОРИИ ИСЛАМСКОЙ КУЛЬТУРЫ

Сабина Нейматзаде | nematzadesabina@yahoo.com

MEA-nın Z.Bünyadov adına Şərqşünaslıq İnstitutu, Şərq-Qərb şöbəsinin aparıcı elmi işçisi, ilahiyyat elmləri üzrə fəlsəfə doktoru, dosent
Ислам и искусство
РЕЗЮМЕ

Возникнув с рождением Ислама, применяясь и развиваясь вместе с каллиграфией во
всех Исламских государствах - искусство тазхиб как и другие исламские искусства отражает
в себе этичные и эстетические ценности мусульманской религии. Искусство тазхиб началось
с приукрашиванием Корана и первый, кто украшал Коран, был Али б. Абу Талиб. В первые
три века Ислама в Коране украшались орнаментами только концы сур тригонометрическими
формами. Со временем стали приукрашивать заглавии и адресные страницы, заголовки
разделов, концовки и другие части. В Исламской культуре освещение Священного Корана
и Хиляи-Шарифов, которые описывали Исламского Пророка было великой честью для
музаххибов.
Мотивы и краски, использованные в освещении Корана, служили функциями для
представления Божественной силы, и музаххибы осуществляли свои деяния как поклонение
при том не выходя за рамки концепции Таухид (Единобожие)

ЛИТЕРАТУРА

1. Lings Martin. The Quranic Art of Calligraphy and İllumination. England: 1976, 242 p.
2. Ersoy Ayla. Türk tezhip sanatı. İstanbul: 1988, 95 s.
3. Gülnur Duran. “Tezhip” / İslam Ansiklopedisi, Cilt 41, DİA. Ankara: 2012, 590 s.
4. İnci Ayan Birol. “Koltuk tezhibi” / İslam Ansiklopedisi, cilt 26, DİA. Ankara: 2002, 590 s.
5. Faruk Taşkale. Tezhip Sanatının Kullanım Alanları, Mimar Sinan Üniversitesi, Sanatta Yeterlilik
Tezi. İstanbul: 1994.
6. Ayşe Tanrıver. Türk Tezhip Sanatında XIV-XVI. Yüzyıl Mushaf Güller (Yüksek Lisans Tez),
Marmara Üniversitesi Güzel Sanatlar Enstitüsü Geleneksel Türk El Sanatları Anasanat Dalı.
İstanbul: 2007, 362 s.
7. Abdurrahman Çetin. Kur’an ilimleri ve Kur’an-ı Kerim Tarihi. İstanbul: Dergah Yayınları, 2013,
366 s.
8. Faruk Taşkale, Hüseyn Gündüz. Hilye-i Şerife. Characteristics of The Prophet Muhammed. Antik
A.Ş. Cultural Publications. İstanbul: 2011, 320 s.
9. Mustafa Uzun. “Hilye” / İslam Ansiklopedisi, cilt 18, DİA. İstanbul: 1998, 550 s.
10. Ayşe Serap Özçim. Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi Sosyal Bilimleri Enstitüsü Geleneksel
Türk Sanatları Anasanat Dalı Tezhip Programı Hilye Tezhibi (Yüksek Lisans Eser Metni). İstanbul:
2012, 68 s.

Useful links

© www.dovlet-din.az