HƏDİSLƏRİN TƏSİR GÖSTƏRDİYİ AZƏRBAYCAN ATALAR SÖZLƏRİNDƏN BƏZİLƏRİ

Rəşadət Əhmədov | reshadetahmed@mail.ru

Ərdahan Universitetinin müəllimi, ilahiyyat üzrə fəlsəfə dotoru
Araşdırma
ƏDƏBİYYAT

1. Nurettin Albayrak. Türkiye türkçesinde atasözleri. İstanbul: Kapı Yayınları, 2009.
2. Zeyneş İsmail-Muhittin Gümüş. Türkçe açıklamalı Kazak atasözleri. Ankara: Rekmay
Matbaası, 1995.
3. Əhməd İbn Hənbəl. Müsnəd. (nşr. Həmzə Əhməd əz-Zeyn). Qahirə: 1995.
4. Əl-Buxari Məhəmməd İbn İsmail. əl-Camius-səhih. (nşr. Muhibbuddin Həbib). Qahirə,
Darur-Rəyyan lit-Turas: 1986.
5. Qurani-Kərim (Azərbaycan dilinə tərcümə edən: Z.Bünyadov V.Məmmədəliyev). Bakı:
2008.
6. Mehman Musaoğlu-Muhittin Gümüş. Türkçe açıklamalı Azerbaycan atasözleri. Ankara:
Engin, 1995.
7. Ət-Tirmizi. Məhəmməd İbn İsa İbn Sevrə. Sünənut-Tirmizi. (nşr. Məhəmməd Fuad
Əbdülbaqi), 1976.
8. Cəlal Bəydilli (Məmmədov). Atalar sözü. Bakı: Öndər Nəşriyyat, 2004.
9. Feridun Fazıl Tülbentçi. Türk atasözleri ve deyimləri. İstanbul: İnkilap və Aka, 1977.
10. Hakim ən-Neysaburi, Əbu Abdullah Məhəmməd İbn Abdullah İbn Məhəmməd İbn
Hamdəveyh İbn Nuaym İbnəl-Hakəm əd-Dabbi et-Tahmani. Əl-Müstədrək aləs-səhiheyn.
(nşr: Mustafa Əbdülqadir Əta). Beyrut: Darul-Kutubil-İlmiyyə, 1990
11. Əbu Davud. Süleyman İbnəl-Əşas. Əs-Sünən. (nşr. Məhəmməd Əvvamə). Beyrut:
Müəssəsətür-Rəyyan, 1998.
12. Özkul Çobanoğlu. Türk dünyası ortak atasözleri sözlüğü. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi
Başkanlığı Yayınları, 2004.
13. Salman Başaran. Hadislerin Türk atasözlerine tesiri. Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınları,
1994.
14. Əl-Kasani. Əlaüddin Əbu Bəkr İbn Məsud İbn Əhməd əl-Hənəfi. Bədaius-sənai fi tərtibişşərai.
Darul-Kutubil-İlmiyyə, 1986.
15. İbn Macə. Məhəmməd Yezid əl-Qəzvini. Sünənu İbn Macə. (nşr. Məhəmməd Fuad
Əbdülbaqi). Daru İhyai Turasil-Ərəbi, t.s.
16. Əl-Kudai. Əbu Abdullah Məhəmməd İbn Səlaməİbn Cəfər İbn Əli İbn Hakmun əl-Misri.
Müsnəduş-şihab. (nşr: Həmdi İbn Əbdülməcid əs-Sələfi). Beyrut: Müəssəsətur-Risalə,
1986.
17. Əl-Beyhəqi. Əhməd İbn əl-Hüseyn İbn Əli İbn Musa əl-Xusrəvcirdi əl-Xorasani. Şuabuliman.
(nşr: Əbdüləli Əbdülhəmid Həmid). Bombey: Məktəbətur-Rüşd, 2003.
18. Müslim, Əbul-Hüseyn İbn əl-Həccac əl-Kuşeyri. Səhihu Müslim I-V. Qahirə: Daru İhyai
Kutubil-Ərəbi, 1955.
19. Əbülqasım Hüseyinzadə. Atalar sözü. Bakı: Yazıçı, 1981.
20. Ən-Nəsai. Əbu Əbdürrəhman Əhməd İbn Əli İbn Şueyb. Əs-Sünənul-kubra. (nşr.
Əbdülğaffar Süleyman əl-Bundari-Seyyid Kusrəvi Həsan). Beyrut: Darul-Kutubilİlmiyyə,
1991.

EXAMPLES OF AZERBAIJANI PROVERBS INFLUENCED BY HADITH

Rashadat Ahmadov | reshadetahmed@mail.ru

Ərdahan Universitetinin müəllimi, ilahiyyat üzrə fəlsəfə dotoru
Research
SUMMARY

The hadiths, which are the main source of Islamic religion following the Quran, had a
definite influence on all Muslim societies. As a result, these societies eventually formed on the
basis of moral values, inspired by Islam. As for the proverbs, this folklore pattern is one of the
components of such moral values as fairy tales, dastans, stories, bayat and poems. n all cultural
spheres of societies where Muslims have different ethnic backgrounds, including proverbs and
wise sayings that are considered part of the spiritual heritage, one can trace the influence of the
hadith. As a result of these effects, we see that some proverbs are literal, others are similar to the
narrated hadiths. Being part of Islamic culture, Azerbaijani society was also subjected to strong
influence of hadith. This influence is clearly manifested in proverbs, as well as in all areas

REFERENCE LIST

1. Nurettin Albayrak. Türkiye türkçesinde atasözleri. İstanbul: Kapı Yayınları, 2009.
2. Zeyneş İsmail-Muhittin Gümüş. Türkçe açıklamalı Kazak atasözleri. Ankara: Rekmay
Matbaası, 1995.
3. Əhməd İbn Hənbəl. Müsnəd. (nşr. Həmzə Əhməd əz-Zeyn). Qahirə: 1995.
4. Əl-Buxari Məhəmməd İbn İsmail. əl-Camius-səhih. (nşr. Muhibbuddin Həbib). Qahirə,
Darur-Rəyyan lit-Turas: 1986.
5. Qurani-Kərim (Azərbaycan dilinə tərcümə edən: Z.Bünyadov V.Məmmədəliyev). Bakı:
2008.
6. Mehman Musaoğlu-Muhittin Gümüş. Türkçe açıklamalı Azerbaycan atasözleri. Ankara:
Engin, 1995.
7. Ət-Tirmizi. Məhəmməd İbn İsa İbn Sevrə. Sünənut-Tirmizi. (nşr. Məhəmməd Fuad
Əbdülbaqi), 1976.
8. Cəlal Bəydilli (Məmmədov). Atalar sözü. Bakı: Öndər Nəşriyyat, 2004.
9. Feridun Fazıl Tülbentçi. Türk atasözleri ve deyimləri. İstanbul: İnkilap və Aka, 1977.
10. Hakim ən-Neysaburi, Əbu Abdullah Məhəmməd İbn Abdullah İbn Məhəmməd İbn
Hamdəveyh İbn Nuaym İbnəl-Hakəm əd-Dabbi et-Tahmani. Əl-Müstədrək aləs-səhiheyn.
(nşr: Mustafa Əbdülqadir Əta). Beyrut: Darul-Kutubil-İlmiyyə, 1990
11. Əbu Davud. Süleyman İbnəl-Əşas. Əs-Sünən. (nşr. Məhəmməd Əvvamə). Beyrut:
Müəssəsətür-Rəyyan, 1998.
12. Özkul Çobanoğlu. Türk dünyası ortak atasözleri sözlüğü. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi
Başkanlığı Yayınları, 2004.
13. Salman Başaran. Hadislerin Türk atasözlerine tesiri. Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınları,
1994.
14. Əl-Kasani. Əlaüddin Əbu Bəkr İbn Məsud İbn Əhməd əl-Hənəfi. Bədaius-sənai fi tərtibişşərai.
Darul-Kutubil-İlmiyyə, 1986.
15. İbn Macə. Məhəmməd Yezid əl-Qəzvini. Sünənu İbn Macə. (nşr. Məhəmməd Fuad
Əbdülbaqi). Daru İhyai Turasil-Ərəbi, t.s.
16. Əl-Kudai. Əbu Abdullah Məhəmməd İbn Səlaməİbn Cəfər İbn Əli İbn Hakmun əl-Misri.
Müsnəduş-şihab. (nşr: Həmdi İbn Əbdülməcid əs-Sələfi). Beyrut: Müəssəsətur-Risalə,
1986.
17. Əl-Beyhəqi. Əhməd İbn əl-Hüseyn İbn Əli İbn Musa əl-Xusrəvcirdi əl-Xorasani. Şuabuliman.
(nşr: Əbdüləli Əbdülhəmid Həmid). Bombey: Məktəbətur-Rüşd, 2003.
18. Müslim, Əbul-Hüseyn İbn əl-Həccac əl-Kuşeyri. Səhihu Müslim I-V. Qahirə: Daru İhyai
Kutubil-Ərəbi, 1955.
19. Əbülqasım Hüseyinzadə. Atalar sözü. Bakı: Yazıçı, 1981.
20. Ən-Nəsai. Əbu Əbdürrəhman Əhməd İbn Əli İbn Şueyb. Əs-Sünənul-kubra. (nşr.
Əbdülğaffar Süleyman əl-Bundari-Seyyid Kusrəvi Həsan). Beyrut: Darul-Kutubilİlmiyyə,
1991.

ПРИМЕРЫ АЗЕРБАЙДЖАНСКИХ ПОСЛОВИЦ, НА КОТОРЫХ ОКАЗАЛИ ВЛИЯНИЕ ХАДИСЫ

Рашадат Ахмедов | reshadetahmed@mail.ru

Ərdahan Universitetinin müəllimi, ilahiyyat üzrə fəlsəfə dotoru
Исследование
РЕЗЮМЕ

Хадисы, которые являются основным источником исламской религии после
Корана, оказали определенное влияние на все мусульманские общества. В результате
этого эти общества со временем сформировались на основе моральных ценностей,
воодушевляемых исламом. Что касается пословиц, то этот фольклорный образец
является одним из компонентов таких моральных ценностей, как сказки, дастаны,
рассказы, баяты и стихи. Во всех культурных сферах обществ, где мусульмане имеют
разную этническую принадлежность, в том числе в пословицах и мудрых изречениях,
которые считаются частью духовного наследия, можно проследить влияние хадисов. В
результате этого влияния, некоторые пословицы непосредственно, а некоторые по смыслу
схожи с хадисами. Являясь частью исламской культуры, азербайджанское общество
также подверглось сильному влиянию хадисов. Это влияние отчетливо проявляется в
пословицах, как и во всех областях

ЛИТЕРАТУРА

1. Nurettin Albayrak. Türkiye türkçesinde atasözleri. İstanbul: Kapı Yayınları, 2009.
2. Zeyneş İsmail-Muhittin Gümüş. Türkçe açıklamalı Kazak atasözleri. Ankara: Rekmay
Matbaası, 1995.
3. Əhməd İbn Hənbəl. Müsnəd. (nşr. Həmzə Əhməd əz-Zeyn). Qahirə: 1995.
4. Əl-Buxari Məhəmməd İbn İsmail. əl-Camius-səhih. (nşr. Muhibbuddin Həbib). Qahirə,
Darur-Rəyyan lit-Turas: 1986.
5. Qurani-Kərim (Azərbaycan dilinə tərcümə edən: Z.Bünyadov V.Məmmədəliyev). Bakı:
2008.
6. Mehman Musaoğlu-Muhittin Gümüş. Türkçe açıklamalı Azerbaycan atasözleri. Ankara:
Engin, 1995.
7. Ət-Tirmizi. Məhəmməd İbn İsa İbn Sevrə. Sünənut-Tirmizi. (nşr. Məhəmməd Fuad
Əbdülbaqi), 1976.
8. Cəlal Bəydilli (Məmmədov). Atalar sözü. Bakı: Öndər Nəşriyyat, 2004.
9. Feridun Fazıl Tülbentçi. Türk atasözleri ve deyimləri. İstanbul: İnkilap və Aka, 1977.
10. Hakim ən-Neysaburi, Əbu Abdullah Məhəmməd İbn Abdullah İbn Məhəmməd İbn
Hamdəveyh İbn Nuaym İbnəl-Hakəm əd-Dabbi et-Tahmani. Əl-Müstədrək aləs-səhiheyn.
(nşr: Mustafa Əbdülqadir Əta). Beyrut: Darul-Kutubil-İlmiyyə, 1990
11. Əbu Davud. Süleyman İbnəl-Əşas. Əs-Sünən. (nşr. Məhəmməd Əvvamə). Beyrut:
Müəssəsətür-Rəyyan, 1998.
12. Özkul Çobanoğlu. Türk dünyası ortak atasözleri sözlüğü. Ankara: Atatürk Kültür Merkezi
Başkanlığı Yayınları, 2004.
13. Salman Başaran. Hadislerin Türk atasözlerine tesiri. Bursa: Uludağ Üniversitesi Yayınları,
1994.
14. Əl-Kasani. Əlaüddin Əbu Bəkr İbn Məsud İbn Əhməd əl-Hənəfi. Bədaius-sənai fi tərtibişşərai.
Darul-Kutubil-İlmiyyə, 1986.
15. İbn Macə. Məhəmməd Yezid əl-Qəzvini. Sünənu İbn Macə. (nşr. Məhəmməd Fuad
Əbdülbaqi). Daru İhyai Turasil-Ərəbi, t.s.
16. Əl-Kudai. Əbu Abdullah Məhəmməd İbn Səlaməİbn Cəfər İbn Əli İbn Hakmun əl-Misri.
Müsnəduş-şihab. (nşr: Həmdi İbn Əbdülməcid əs-Sələfi). Beyrut: Müəssəsətur-Risalə,
1986.
17. Əl-Beyhəqi. Əhməd İbn əl-Hüseyn İbn Əli İbn Musa əl-Xusrəvcirdi əl-Xorasani. Şuabuliman.
(nşr: Əbdüləli Əbdülhəmid Həmid). Bombey: Məktəbətur-Rüşd, 2003.
18. Müslim, Əbul-Hüseyn İbn əl-Həccac əl-Kuşeyri. Səhihu Müslim I-V. Qahirə: Daru İhyai
Kutubil-Ərəbi, 1955.
19. Əbülqasım Hüseyinzadə. Atalar sözü. Bakı: Yazıçı, 1981.
20. Ən-Nəsai. Əbu Əbdürrəhman Əhməd İbn Əli İbn Şueyb. Əs-Sünənul-kubra. (nşr.
Əbdülğaffar Süleyman əl-Bundari-Seyyid Kusrəvi Həsan). Beyrut: Darul-Kutubilİlmiyyə,
1991.

Useful links

© www.dovlet-din.az