EYNƏLQÜZAT MİYANƏCİNİN NƏZƏRİNDƏ DİNLƏR VƏ MƏZHƏBLƏRARASI İXTİLAFIN MAHİYYƏTİ VƏ TOLERANTLIQ ANLAYIŞI

Rüstəm Hacıyev | rustam-hajiyev@mail.ru

“Azərbaycan Milli Ensiklopediyası” Elmi Mərkəzi, “Sosial-ictimai sahələr, fəlsəfə və hüquq” redaksiyasının müdiri, Fəlsəfə və Sosiologiya İnstitutunun dissertantı,
Cəmiyyət və din
UOT 1(091)
XÜLASƏ

Müasir dünyada ən çox müzakirəyə səbəb olan məsələlərdən biri dinlər və məzhəblər arasında ixtilafların həllidir. İndiyədək təklif edilmiş heç bir üsul və ya sistem onları tamamilə aradan qaldırmağa nail ola bilməmişdir. Bu cür ixtilaflar dini, ictimai, siyasi və s. kontekstlərdə müzakirə və təhlil edilsə də, onların zehni aspekti çox vaxt diqqətdən kənarda qalır. Bütün bəşəriyyət ümumi olaraq qəbul edir ki, səmavi dinlərin kökü eynidir. Bu, bir din daxilindəki fərqli məzhəblərə də aiddir. Lakin ixtilafların kökünün araşdırılmasında bu məsələ adətən nəzərə alınmır. Bu məqalədə məqsəd XII əsrdə yaşamış Şərqin böyük filosofu Eynəlqüzat Miyanəcinin məsələyə məhz bu prizmadan baxışını işıqlandırmaq və bu baxışı müasir dünyada reallaşdırmaqla problemin həlli istiqamətində nəyə nail olmaq imkanını qiymətləndirməkdir

ƏDƏBİYYAT

1. Рогочая Г. П. Религиозные конфликты в современном мире: подходы к исследованию // Пивоваровские чтения. Синтетическая парадигма: наука, философия, религиоведение: сборник материалов конференции. Екатеринбург: Деловая книга, 2019, с. 264-266. 

2. Аскеров А.Г. Исторические аспекты толерантности // Толерантность в современном обществе: опыт междисциплинарных исследований: сборник научных статей / под научн. ред. М.В. Новикова, Н.В. Нижегородцевой. Ярославль: Изд-во ЯГПУ, 2011. 

3. Hüseynov S. Azərbaycanda dini tolerantlıq mədəniyyəti: tarix və müasirlik. Bakı: Təknur, 2012. 

4. İsmayılov G. Tolerantlıq. Bildiklərimiz və bilmədiklərimiz. Bakı: Nurlar, 2014. 

5. Гусейнов А.А. Толерантность // Большая российская энциклопедия: [в 35 т.], т. 32. Москва: Большая российская энциклопедия, 2016, стр. 236–237.

6.  همدانی عین القضات. نامه های عین القضات همدانی:]۳ ج.[. به اهتمام علینقی منزوی و عفیف عسیران، جلد ،۲ تهران: منوچهری، .۱۳۶۲ 

7. Fəlsəfə ensiklopedik lüğəti. Müəllif kollektivi. “Azərbaycan Ensiklopediyası” NəşriyyatPoliqrafiya Birliyi. Bakı: 1997.

8. Hacıyev R. Eynəlqüzat Həmədani fəlsəfəsində tolerantlıq modeli // Elmi tədqiqat. II Beynəlxalq elm və təhsilin əsasları konfransının materialları, Bakı, 2022, s. 6-8. 

9. اساطیر۱۳۹۲ همدانی عین القضات. زبد ة الحقایق. مقدمه و تصحیح عفیف عسیران، ترجمه غالم رضا جمشید نژاد اول. تهران: 

10. Izutsu Toshihiko. Creation and the Timeless Order of Things, Essays in Islamic Mystical Philosopy. Ashland, Oregon: White Cloud Press, 1994. 

11. Şəbüstəri M. Gülşəni-raz / tərc.: Rüstəm Hacıyev. Bakı: Elm və Təhsil, 2013.

THE ESSENCE OF CONFLICTS BETWEEN RELIGIONS AND MOVEMENTS AND THE CONCEPT OF TOLERANCE FROM THE POINT OF VIEW OF EINALGUZAT MIYANAJI

Rustam Hajiyev | rustam-hajiyev@mail.ru

"Azerbaijan National Encyclopedia" Scientific Center, Head of the "Social and Public fields, Philosophy and Law" editorial office. Dissertation student of the Institute of Philosophy and Sociology.
Society and religion
UOT 1(091)
SUMMARY

One of the most discussed issues in the modern world is the resolution of conflicts between religions and denominations. No method or system proposed so far has been able to completely eliminate them. Although these disagreements are discussed and analyzed in religious, social, political contexts, the intellectual analysis of this issue is often ignored. It is generally accepted by all mankind that the monotheistic religions have the same root. It is also concerning to different denominations within the same religion. However, this aspect is usually not taken into account on investigating the root of the conflicts. The purpose of this article is to illuminate the view of Eynalguzat Miyaneji, the great philosopher of the East who lived in the 12th century and is to evaluate the possibility of what can be achieved in the direction of solving the problem by realizing this vision in the modern world.

REFERENCE LIST

1. Рогочая Г. П. Религиозные конфликты в современном мире: подходы к исследованию // Пивоваровские чтения. Синтетическая парадигма: наука, философия, религиоведение: сборник материалов конференции. Екатеринбург: Деловая книга, 2019, с. 264-266. 

2. Аскеров А.Г. Исторические аспекты толерантности // Толерантность в современном обществе: опыт междисциплинарных исследований: сборник научных статей / под научн. ред. М.В. Новикова, Н.В. Нижегородцевой. Ярославль: Изд-во ЯГПУ, 2011. 

3. Hüseynov S. Azərbaycanda dini tolerantlıq mədəniyyəti: tarix və müasirlik. Bakı: Təknur, 2012. 

4. İsmayılov G. Tolerantlıq. Bildiklərimiz və bilmədiklərimiz. Bakı: Nurlar, 2014. 

5. Гусейнов А.А. Толерантность // Большая российская энциклопедия: [в 35 т.], т. 32. Москва: Большая российская энциклопедия, 2016, стр. 236–237.

6.  همدانی عین القضات. نامه های عین القضات همدانی:]۳ ج.[. به اهتمام علینقی منزوی و عفیف عسیران، جلد ،۲ تهران: منوچهری، .۱۳۶۲ 

7. Fəlsəfə ensiklopedik lüğəti. Müəllif kollektivi. “Azərbaycan Ensiklopediyası” NəşriyyatPoliqrafiya Birliyi. Bakı: 1997.

8. Hacıyev R. Eynəlqüzat Həmədani fəlsəfəsində tolerantlıq modeli // Elmi tədqiqat. II Beynəlxalq elm və təhsilin əsasları konfransının materialları, Bakı, 2022, s. 6-8. 

9. اساطیر۱۳۹۲ همدانی عین القضات. زبد ة الحقایق. مقدمه و تصحیح عفیف عسیران، ترجمه غالم رضا جمشید نژاد اول. تهران: 

10. Izutsu Toshihiko. Creation and the Timeless Order of Things, Essays in Islamic Mystical Philosopy. Ashland, Oregon: White Cloud Press, 1994. 

11. Şəbüstəri M. Gülşəni-raz / tərc.: Rüstəm Hacıyev. Bakı: Elm və Təhsil, 2013.

СУТЬ КОНФЛИКТОВ МЕЖДУ РЕЛИГИЯМИ И ТЕЧЕНИЯМИ И ПОНЯТИЕ ТОЛЕРАНТНОСТИ С ТОЧКИ ЗРЕНИЯ ЭЙНУЛЬГУЗАТА МИЯНЕДЖИ

Рустам Гаджиев | rustam-hajiyev@mail.ru

Руководитель редакции «Социальные и общественные сферы, философия и право» Научный центр «Азербайджанская национальная энциклопедия», Диссертант Института философии и социологии
Общество и религия
UOT 1(091)
РЕЗЮМЕ

Одним из самых обсуждаемых вопросов в современном мире является разрешение конфликтов между религиями и конфессиями. Ни один метод или система, предложенные до сих пор, не смогли полностью их устранить. несмотря на то, что эти разногласия обсуждаются и анализируются в религиозном, социальном, политическом контекстах, интеллектуальный анализ данного вопроса часто игнорируется. Общепризнано всем человечеством, что монотеистические религии имеют один и тот же корень. Это также касается различных течений внутри одной и той же религии. Однако данный аспект обычно не принимается во внимание при исследовании корней религиозных разногласий. Цель данной статьи – рассмотреть взгляды Эйнульгузата Миянеджи, великого философа Востока XII века, с данной призмы и оценить возможности решения проблемы путем реализации его взглядов в современном мире.

ЛИТЕРАТУРА

1. Рогочая Г. П. Религиозные конфликты в современном мире: подходы к исследованию // Пивоваровские чтения. Синтетическая парадигма: наука, философия, религиоведение: сборник материалов конференции. Екатеринбург: Деловая книга, 2019, с. 264-266. 

2. Аскеров А.Г. Исторические аспекты толерантности // Толерантность в современном обществе: опыт междисциплинарных исследований: сборник научных статей / под научн. ред. М.В. Новикова, Н.В. Нижегородцевой. Ярославль: Изд-во ЯГПУ, 2011. 

3. Hüseynov S. Azərbaycanda dini tolerantlıq mədəniyyəti: tarix və müasirlik. Bakı: Təknur, 2012. 

4. İsmayılov G. Tolerantlıq. Bildiklərimiz və bilmədiklərimiz. Bakı: Nurlar, 2014. 

5. Гусейнов А.А. Толерантность // Большая российская энциклопедия: [в 35 т.], т. 32. Москва: Большая российская энциклопедия, 2016, стр. 236–237.

6.  همدانی عین القضات. نامه های عین القضات همدانی:]۳ ج.[. به اهتمام علینقی منزوی و عفیف عسیران، جلد ،۲ تهران: منوچهری، .۱۳۶۲ 

7. Fəlsəfə ensiklopedik lüğəti. Müəllif kollektivi. “Azərbaycan Ensiklopediyası” NəşriyyatPoliqrafiya Birliyi. Bakı: 1997.

8. Hacıyev R. Eynəlqüzat Həmədani fəlsəfəsində tolerantlıq modeli // Elmi tədqiqat. II Beynəlxalq elm və təhsilin əsasları konfransının materialları, Bakı, 2022, s. 6-8. 

9. اساطیر۱۳۹۲ همدانی عین القضات. زبد ة الحقایق. مقدمه و تصحیح عفیف عسیران، ترجمه غالم رضا جمشید نژاد اول. تهران: 

10. Izutsu Toshihiko. Creation and the Timeless Order of Things, Essays in Islamic Mystical Philosopy. Ashland, Oregon: White Cloud Press, 1994. 

11. Şəbüstəri M. Gülşəni-raz / tərc.: Rüstəm Hacıyev. Bakı: Elm və Təhsil, 2013.

Полезные ссылки

© www.dovlet-din.az